اقرارنامه، سندی رسمی و مهم است که در دفتر اسناد رسمی تنظیم شده و به موجب آن، شخص به وجود حقی برای دیگری یا صحت امری علیه خود اعتراف میکند. از اقرار به بدهی و دریافت وجه گرفته تا اقرار به زوجیت، نسب و مسائل اداری، کاربردهای متنوعی دارد. اما شرایط تنظیم یک اقرارنامه معتبر چیست؟ چه انواعی دارد، چه مدارکی لازم است و هزینه آن چقدر میباشد؟ این راهنما به تمامی این سوالات پاسخ داده و نقش دفتر اسناد رسمی ۹۳۰ تهران در تنظیم دقیق آن را شرح میدهد.
راهنمای کامل تنظیم انواع اقرارنامه محضری در دفتر اسناد رسمی
گاهی در زندگی نیاز پیدا میکنیم تا به طور رسمی و قانونی، حقی را برای دیگری به ضرر خود اعلام کنیم یا واقعیتی را تأیید نماییم؛ ‘اقرارنامه’ سندی است که این امکان را فراهم میکند.
اقرارنامه چیست؟ (تعریف حقوقی ساده و اهمیت آن)
اقرارنامه یکی از اسناد رسمی رایج در دفاتر اسناد رسمی (مانند دفترخانه ۹۳۰ تهران) است. در تعریف ساده حقوقی، اقرار عبارت است از «اخبار به حقی است برای دیگری به ضرر خود» (ماده ۱۲۵۹ قانون مدنی ایران). یعنی شخصی (اقرارکننده یا مُقِر) به طور داوطلبانه و با قصد و اراده، وجود یک حق را برای شخص دیگر (مُقَرٌ لَه) یا صحت امری را که به ضرر خودش و به نفع دیگری است، نزد مأمور رسمی (سردفتر) اعلام و تأیید میکند.
اقرارنامه یک سند یکطرفه است، یعنی فقط اظهارات و امضای اقرارکننده در آن ثبت میشود. اهمیت آن در این است که یک دلیل محکم و قانونی برای اثبات موضوع اقرار شده ایجاد میکند.
چرا اقرارنامه یک سند رسمی قدرتمند است؟
اقرارنامهای که در دفتر اسناد رسمی تنظیم میشود، به عنوان یک سند رسمی، دارای ویژگیها و اعتبار بالایی است:
- قدرت اثباتی بالا: در محاکم و ادارات دولتی، به سختی میتوان محتویات یک اقرارنامه رسمی را انکار کرد، مگر اینکه بتوان ثابت کرد اقرار تحت اکراه، اجبار، اشتباه یا با حیله و تقلب بوده است.
- الزامآور بودن برای اقرارکننده: شخصی که اقراری میکند، به مفاد آن ملزم میشود و نمیتواند به سادگی از آن عدول کند. در فقه اسلامی نیز قاعدهای وجود دارد که میگوید: “اِقرارُ العُقَلاءِ عَلی اَنفُسِهِم جائزٌ” (اقرار انسان عاقل علیه خودش نافذ است).
- رسمیت و قابلیت استناد: به دلیل ثبت نزد مأمور رسمی، از اعتبار و رسمیت بالایی در سیستم حقوقی برخوردار است.
ارکان اصلی یک اقرارنامه: مُقِر، مُقَرٌ لَه، مُقَرٌ بِه
هر اقرارنامه دارای سه رکن اصلی است:
- مُقِر (Mogher): شخص اقرارکننده که باید عاقل، بالغ، قاصد (دارای قصد) و مختار (دارای اختیار و بدون اجبار) باشد.
- مُقَرٌ لَه (Mogharron Lah): شخصی که اقرار به نفع او شده است (در برخی اقرارنامهها ممکن است مقرٌ له شخص خاصی نباشد و صرفاً اعلام یک واقعیت باشد).
- مُقَرٌ بِه (Mogharron Beh): موضوع اقرار؛ یعنی آن حق یا امری که به وجود آن اقرار میشود. موضوع اقرار باید معین، ممکن و مشروع باشد.
کاربردهای رایج و انواع اقرارنامه در امور مختلف:
اقرارنامهها بسته به موضوعشان، انواع و کاربردهای بسیار متنوعی دارند. در ادامه به برخی از رایجترین آنها اشاره میکنیم:
۱. اقرارنامههای مالی:
- اقرار به دین/بدهی: شخصی رسماً اعلام میکند که مبلغ معینی به شخص دیگری بدهکار است.
- اقرار به دریافت وجه/کالا/مال: شخصی اعلام میکند که مبلغ یا مال معینی را از دیگری دریافت کرده است (مثلاً دریافت کامل ثمن معامله یا تسویه حساب).
- اقرار به وصول مهریه/نفقه: زوجه اقرار میکند که تمام یا بخشی از مهریه یا نفقه خود را دریافت نموده است.
- اقرار به شراکت در مال یا درآمد.
۲. اقرارنامههای خانوادگی (با ملاحظات قانونی):
این دسته از اقرارنامهها بسیار حساس بوده و آثار حقوقی مهمی دارند. تنظیم آنها نیازمند دقت و گاهی مستلزم بررسیهای بیشتر یا احکام قضایی است:
- اقرار به زوجیت: در مواردی که سند ازدواج رسمی موجود نیست یا برای اثبات رابطه زوجیت در گذشته (مثلاً برای امور بازنشستگی یا بیمه). اعتبار این اقرار ممکن است نیاز به تأییدات یا دلایل دیگر نیز داشته باشد.
- اقرار به نسب (فرزندی): اقرار پدری یا مادری به اینکه شخصی فرزند اوست. این نوع اقرار شرایط قانونی خاصی دارد (مثلاً نباید با دلایل قطعی دیگر در تعارض باشد و مقررات مربوط به احوال شخصیه رعایت شود).
- اقرار به حضانت مشترک یا واگذاری حضانت فرزند: این موارد نیز باید با رعایت قوانین حمایت از خانواده و مصلحت کودک و ترجیحاً با تأیید دادگاه خانواده باشد.
- اقرار به بذل مهریه از طرف زوجه (که معمولاً در ضمن طلاق خلع یا مبارات مطرح میشود).
۳. اقرارنامههای هویتی و اداری:
- اقرار به تجرد: اعلام اینکه شخص ازدواج نکرده و مجرد است (مثلاً برای ازدواج در خارج از کشور یا برخی استخدامها).
- اقرار به صحت مشخصات سجلی یا اصلاح اشتباهات جزئی در آن (در مواردی که اداره ثبت احوال میپذیرد).
- اقرار به سکونت در آدرس معین: برای ارائه به ادارات یا نهادها.
- اقرار به داشتن یا نداشتن تابعیت دوگانه.
۴. سایر اقرارهای متداول:
- اقرار به عدم اشتغال به کار دولتی یا خصوصی: برای استفاده از مزایای خاص یا برخی مجوزها.
- اقرار به ترک اعتیاد: گاهی برای ارائه به مراجع قضایی یا خانواده.
- اقرار به رضایت برای انجام اعمال پزشکی یا جراحی خاص (هرچند فرمهای رضایتنامه پزشکی نیز رایج است).
- اقرار به مالکیت شخص دیگر نسبت به یک مال: این اقرار نمیتواند جایگزین سند رسمی انتقال مالکیت املاک شود، اما میتواند در دعاوی مالکیت به عنوان یک دلیل مورد استناد قرار گیرد.
مدارک لازم برای تنظیم اقرارنامه در دفترخانه
شخص اقرارکننده (مُقِر) برای تنظیم اقرارنامه در دفتر اسناد رسمی باید مدارک زیر را ارائه دهد:
- اصل کارت ملی هوشمند.
- در صورتی که اقرارنامه مربوط به موضوع خاصی است که سند یا مدرک مرتبطی دارد (مثلاً اقرار به دریافت وجه یک چک، همراه داشتن اصل چک)، ارائه آن مدارک نیز میتواند مفید باشد.
- مشخصات کامل مُقَرٌ لَه (شخصی که به نفع او اقرار میشود)، در صورتی که اقرار به نفع شخص معینی باشد (شامل نام، نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، آدرس).
مراحل گام به گام تنظیم اقرارنامه در دفتر اسناد رسمی
- حضور شخص اقرارکننده (مُقِر) با در دست داشتن مدارک کامل در دفترخانه (مانند دفتر ۹۳۰ تهران).
- اعلام موضوع اقرار و ارائه اطلاعات لازم به مسئول مربوطه در دفترخانه.
- بررسی مدارک هویتی و احراز هویت مُقِر توسط دفترخانه.
- تنظیم متن اقرارنامه توسط دفترخانه با توجه به اظهارات مُقِر و با رعایت چارچوبهای قانونی و نگارشی صحیح. متن باید شفاف، صریح و بدون ابهام باشد.
- قرائت متن اقرارنامه برای مُقِر و اطمینان از اینکه مفاد آن دقیقاً همان چیزی است که قصد اعلام آن را داشته است.
- امضای اقرارنامه و دفتر مربوطه توسط مُقِر و ثبت اثر انگشت وی.
- ثبت الکترونیکی اقرارنامه در سامانه ثبت آنی اسناد و صدور نسخه نهایی ممهور.
هزینه تنظیم اقرارنامه چقدر است؟
هزینه تنظیم انواع اقرارنامه در دفاتر اسناد رسمی بر اساس تعرفه حقالتحریر اسناد غیرمالی مصوب قوه قضائیه محاسبه میشود. اکثر اقرارنامهها (حتی اگر موضوع آنها به نوعی مرتبط با مسائل مالی باشد، مانند اقرار به دین یا دریافت وجه) از نظر تعرفه، سند غیرمالی محسوب شده و هزینه آنها مبلغی مقطوع و نسبتاً اندک است.
- هزینه تنظیم این سند در دفترخانه اسناد رسمی 930 تهران در سال 1404 مطابق تعرفههای مصوب سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، مبلغ 573,000 تومان است.
- این مبلغ ثابت و مقطوع بوده و قابل افزایش یا کاهش نیست و هیچ دفترخانهای مجاز به دریافت مبلغی بیشتر یا کمتر از تعرفه اعلام شده نمیباشد.
پرداخت هزینه تنظیم سند میبایست پس از اتمام مراحل تنظیم و پیش از امضای نهایی، از طریق کارت بانکی و توسط یکی از مراجعین محترم صورت پذیرد.
در مواردی که تعداد طرفین یک سند بیش از دو نفر باشد، مطابق با تعرفه قانونی، مبلغ 22.000 تومان به ازای هر نفر اضافی به هزینه کل سند افزوده خواهد شد.
پس از پرداخت موفق هزینه و ثبت اطلاعات مربوطه در سیستم، شناسه یکتای سند برای شما صادر میگردد. در نهایت، پس از انجام تشریفات امضاء، ثبت اثر انگشت و تأیید نهایی توسط سردفتر، یک نسخه چاپی از سند به هر یک از طرفین حاضر تحویل داده شده و همچنین نسخه الکترونیک آن جهت دسترسی دائمی در کارتابل شخصی شما در سامانه کاتب بارگذاری خواهد شد.
ما در دفترخانه اسناد رسمی 930 تهران، همواره در تلاشیم تا با شفافیت کامل و رعایت دقیق قوانین و مقررات، بهترین خدمات را به شما مراجعین گرامی ارائه دهیم.
نکات بسیار مهم قبل از امضای هرگونه اقرارنامه:
۱. صداقت کامل در اظهارات (عواقب اقرار خلاف واقع):
مُقِر باید با صداقت کامل و آنچه واقعیت دارد را اعلام کند. اقرار برخلاف واقع میتواند تحت شرایطی جرم تلقی شده و عواقب کیفری و حقوقی برای اقرارکننده در پی داشته باشد (مانند شهادت دروغ یا کلاهبرداری).
۲. درک کامل مفاد و آثار حقوقی الزامآور اقرار:
پیش از امضای اقرارنامه، از مفاد دقیق آن و آثار و پیامدهای حقوقی که بر شما مترتب میکند، آگاهی کامل کسب کنید. پس از امضاء، اقرار شما معتبر و علیه خودتان قابل استناد است.
آیا میتوان از اقرار خود رجوع کرد؟
قاعده کلی این است که پس از اقرار صحیح و قانونی، رجوع از اقرار مسموع نیست و اثری ندارد، مگر اینکه اقرارکننده بتواند ثابت کند که اقرار او ناشی از اکراه، اجبار، اشتباه اساسی یا حیله و تقلب بوده است که اثبات این موارد در دادگاه بسیار دشوار است.
دفتر اسناد رسمی ۹۳۰ تهران: تنظیم دقیق و قانونمند انواع اقرارنامه
تنظیم اقرارنامه، امری حقوقی است که نیازمند دقت در نگارش و رعایت جوانب قانونی است. ما در دفتر اسناد رسمی ۹۳۰ تهران با تکیه بر دانش و تجربه کارشناسان خود:
- به شما در خصوص نوع اقرارنامه مناسب با نیازتان مشاوره میدهیم.
- متن اقرارنامه را به صورت دقیق، شفاف، بدون ابهام و مطابق با اظهارات شما و چارچوبهای قانونی تنظیم میکنیم.
- اطمینان حاصل میکنیم که شما از مفاد و آثار حقوقی اقرارنامه خود آگاه هستید.
- فرآیند ثبت و صدور اقرارنامه را با سرعت و دقت لازم انجام میدهیم.
اگر نیاز به تنظیم هر نوع اقرارنامه رسمی دارید، برای اطمینان از صحت و اعتبار قانونی آن، به دفتر اسناد رسمی ۹۳۰ تهران مراجعه فرمایید. کارشناسان ما آماده پاسخگویی به سوالات شما و ارائه خدمات تخصصی در این زمینه هستند.
اقرارنامه رسمی: سندی معتبر برای تثبیت حقوق و واقعیات!
