مالکان خودروهای فرسوده معمولاً با دو انتخاب روبرو هستند: یا خودرو را تحویل مراکز اسقاط دهند و وجه نقد بگیرند (طرح نقدی)، و یا از گواهی اسقاط آن برای ثبتنام خودروی جدید یا واردات استفاده کنند (طرح جایگزینی). اما فرآیند «از رده خارج کردن خودرو» بسیار پیچیدهتر از یک فروش معمولی است و شامل مراحلی مثل مراجعه به اداره آگاهی، راهور و ورود خودرو به «لیست سیاه» است. متن وکالتی که در ادامه بررسی میکنیم، کاملترین سندی است که به شما اجازه میدهد خودروی فرسوده را فروخته و تمام این مراحل دشوار را بر عهده خریدار (وکیل) بگذارید.
فرآیند اسقاط خودرو، در واقع پایان عمر قانونی یک وسیله نقلیه است. در این پروسه، پلاک خودرو فک شده، شاسی و موتور امحا میشود و سند خودرو باطل میگردد. اگر شما مالک یک خودروی قدیمی هستید و آن را به شخصی فروختهاید تا اسقاط کند، تنظیم یک وکالتنامه معمولی فروش خودرو کافی نیست! شما نیاز به سندی دارید که صراحتاً اجازه «اوراق کردن» و «دریافت گواهی اسقاط» را به خریدار بدهد.
برای آشنایی بیشتر با کلیات این موضوع، میتوانید مطلب وکالت اسقاط خودرو و طرح جایگزینی را نیز مطالعه کنید.
تحلیل عبارات کلیدی و ترسناک این سند!
در متن این وکالتنامه عباراتی وجود دارد که شاید در نگاه اول نگرانکننده باشند، اما برای کار اسقاط ضروری هستند:
- ورود به لیست سیاه (Black List): این عبارت در ادبیات راهور به معنای «توقیف» یا «خلافکار بودن» نیست؛ بلکه در فرآیند اسقاط، به معنای تغییر وضعیت پلاک به «اسقاطی» و جلوگیری از تردد مجدد آن است. وکیل با این اختیار، خودرو را قانوناً از چرخه حملونقل خارج میکند.
- دریافت وجه گواهی اسقاط: اگر خودرو در «طرح نقدی» شرکت داده شود، دولت مبلغی را به عنوان ارزش لاشه پرداخت میکند. این بند به وکیل اجازه میدهد آن مبلغ را دریافت کند (چون معمولاً پول خرید خودرو را قبلاً به شما داده است).
- ثبتنام در طرح جایگزینی: این بند بسیار ارزشمند است. اگر گواهی اسقاط این خودرو برای ثبتنام خودروهای وارداتی یا داخلی استفاده شود، وکیل اختیار دارد تمام مراحل ثبتنام را به نام خود یا هر کس دیگری انجام دهد.
تفاوت این سند با وکالت فروش معمولی
در وکالت فروش معمولی، هدف «تعویض پلاک» و انتقال سند به نام خریدار است تا او سوار خودرو شود. اما در این سند، هدف «ابطال سند» و «تحویل به مراکز اسقاط» است. بنابراین اگر خودروی فرسوده میفروشید، حتماً باید از این متن تخصصی استفاده کنید تا مسئولیت پلاک و لاشه خودرو از گردن شما ساقط شود.
مدارک لازم برای تنظیم وکالت اسقاط
برای تنظیم این سند در دفتر اسناد رسمی ۹۳۰ تهران، حضور موکل (مالک خودرو) الزامی است:
| مدارک موکل (مالک خودرو) |
مدارک خودرو و وکیل |
| اصل کارت ملی هوشمند |
برگ سبز خودرو (سند مالکیت) |
| ثبتنام در سامانه ثنا |
بنچاق قطعی (در صورت وجود) |
| — |
مشخصات کامل وکیل (خریدار) |
نکته حقوقی مهم: در انتهای سند آمده است: «مسئولیت کشف فساد در خصوص مفقودی اسناد و برگه کمپانی به عهده موکل میباشد.» این یعنی اگر مدارک خودرو گم شده باشد یا خودرو مشکل قانونی (سرقتی/توقیفی) داشته باشد، مسئولیت آن با فروشنده است، حتی اگر وکالت داده باشد.
هزینه وکالتنامه اسقاط و جایگزینی
490.000 تومان
