فروش خودرو می‌تواند زمان‌بر باشد، به‌خصوص با لزوم مراجعه به مراکز تعویض پلاک. ‘وکالتنامه فروش خودرو’ که در دفتر اسناد رسمی تنظیم می‌شود، به شما (فروشنده) امکان می‌دهد به خریدار یا فردی معتمد اختیار دهید تا کارهای فروش و تعویض پلاک را از جانب شما انجام دهد. اما انواع این وکالتنامه‌ها چیست؟ کدام نوع امن‌تر است (به خصوص مراقب وکالت بلاعزل باشید!)؟ چه مدارکی لازم دارید و هزینه آن چقدر است؟ این راهنما همه چیز را درباره وکالت فروش خودرو در دفاتر اسناد رسمی توضیح می‌دهد.
راهنمای کامل تنظیم وکالت تعویض پلاک و فروش خودرو در دفترخانه
می‌خواهید خودروی خود را بفروشید اما وقت یا امکان حضور در تمام مراحل اداری و تعویض پلاک را ندارید؟ راه حل قانونی و رایج، تنظیم ‘وکالتنامه فروش خودرو‘ است.
وکالتنامه فروش خودرو چیست؟ (اعطای نمایندگی رسمی)
وکالتنامه فروش خودرو یک سند رسمی است که در دفاتر اسناد رسمی (مانند دفترخانه ۹۳۰ تهران) تنظیم می‌شود. به موجب این سند، مالک خودرو (که موکل نامیده می‌شود) به شخص دیگری (که وکیل نامیده می‌شود، و معمولاً خریدار خودرو است) اختیار و نمایندگی رسمی می‌دهد تا تمام یا بخشی از امور مربوط به فروش و انتقال مالکیت خودرو را از جانب او انجام دهد.
این وکالتنامه راه حلی قانونی برای مواقعی است که فروشنده نمی‌تواند یا نمی‌خواهد شخصاً در تمام مراحل فروش، به‌خصوص مراجعه به مراکز تعویض پلاک، حضور داشته باشد.
چرا به وکالتنامه فروش و تعویض پلاک نیاز داریم؟
با توجه به اینکه فرآیند اصلی انتقال مالکیت خودرو امروزه در مراکز تعویض پلاک انجام می‌شود و نیازمند حضور فیزیکی (یا نماینده قانونی) است، وکالتنامه بسیار کارآمد است:
- صرفه‌جویی در وقت فروشنده: فروشنده دیگر نیازی به مرخصی گرفتن یا صرف وقت در مراکز تعویض پلاک ندارد.
- تسهیل فرآیند برای خریدار: خریدار با داشتن وکالت، می‌تواند با خیال راحت و در زمان مناسب خود، مراحل اداری را پیگیری کند.
- امکان انجام معامله از راه دور: اگر فروشنده و خریدار در دو شهر مختلف باشند، وکالتنامه این امکان را فراهم می‌کند.
- راه حل قانونی: وکالتنامه رسمی، روشی معتبر و قانونی برای اعطای نمایندگی در این امور است.
انواع رایج وکالتنامه‌های مربوط به خودرو:
وکالتنامه‌های خودرو می‌توانند دایره اختیارات متفاوتی داشته باشند:
۱. وکالت جامع تعویض پلاک و فروش (نوع پیشنهادی):
این نوع وکالتنامه، کامل‌ترین و رایج‌ترین نوع برای معاملات خودرو است و معمولاً شامل تمام اختیارات لازم می‌شود:
- اختیار مراجعه به مراکز تعویض پلاک.
- اختیار فک پلاک فعلی و تحویل آن.
- اختیار انجام امور مربوط به احراز اصالت خودرو.
- اختیار پرداخت هزینه‌ها و دیون دولتی مربوط به خودرو.
- اختیار دریافت پلاک جدید به نام وکیل (خریدار).
- اختیار اخذ برگ سبز و کارت ماشین جدید.
- اختیار فروش قطعی خودرو به هر شخص ولو خود وکیل با هر قیمت و شرطی.
- اختیار اسقاط کافه خیارات (در صورت توافق – با احتیاط!).
این نوع وکالتنامه خیال طرفین را تا حد زیادی راحت می‌کند.
۲. وکالت صرفاً برای تعویض پلاک:
در گذشته، زمانی که سند قطعی اتومبیل در دفاتر اسناد رسمی تنظیم می‌شد، این نوع وکالت به وکیل فقط اجازه انجام امور اداری مربوط به فک و نصب پلاک در مراکز تعویض پلاک را می‌داد و اختیار فروش رسمی خودرو به او داده نمی‌شد. این نوع وکالت کمتر رایج بود و معمولاً در شرایط خاص مورد استفاده قرار می‌گرفت.
اما اکنون با اعطای اختیار تعویض پلاک به وکیل، عملاً این اختیار به او داده می‌شود که خودرو را نیز به فروش برساند، زیرا در عمل تعویض پلاک مساوی با انتقال مالکیت است و یکی از اصلی‌ترین مراحل فروش خودرو می‌باشد.
۳. وکالت بلاعزل فروش خودرو (هشدار جدی!):
گاهی ممکن است خریدار اصرار بر دریافت وکالت بلاعزل داشته باشد. وکالت بلاعزل یعنی موکل (فروشنده) حق عزل و برکناری وکیل (خریدار) را از خود ساقط می‌کند.
هشدار بسیار مهم به فروشندگان: اعطای وکالت بلاعزل برای فروش خودرو بسیار پرریسک است! اگر خریدار تمام مبلغ معامله را به شما پرداخت نکرده باشد، با داشتن وکالت بلاعزل می‌تواند خودرو را به نام خود یا دیگری منتقل کند بدون اینکه شما بتوانید به راحتی وکیل را برکنار کنید و ممکن است در دریافت باقی پول خود دچار مشکل جدی شوید.
توصیه اکید می‌شود از اعطای وکالت بلاعزل برای فروش خودرو، خصوصاً قبل از دریافت کامل وجه، جداً خودداری کنید، مگر در موارد بسیار خاص و با مشاوره حقوقی کامل با سردفتر.
مدارک لازم برای تنظیم وکالتنامه در دفترخانه
برای تنظیم وکالتنامه فروش یا تعویض پلاک در دفتر اسناد رسمی، فروشنده (موکل) باید مدارک زیر را ارائه دهد:
الف) مدارک مورد نیاز از فروشنده (موکل):
- اصل کارت ملی هوشمند
- اصل برگ سبز خودرو (شناسنامه مالکیت وسیله نقلیه): این مدرک اصلی‌ترین سند برای احراز مالکیت فروشنده است.
ب) اطلاعات مورد نیاز از خریدار (وکیل):
برای درج در وکالتنامه، مشخصات دقیق وکیل (معمولاً خریدار) لازم است:
- شماره ملی و تاریخ تولد
- آدرس دقیق محل سکونت به همراه کد پستی ۱۰ رقمی
نکته: هرچند حضور وکیل (خریدار) در دفترخانه برای تنظیم وکالتنامه الزامی نیست، اما ارائه کپی کارت ملی او توسط فروشنده می‌تواند به تسریع کار و اطمینان از صحت اطلاعات کمک کند.
مراحل تنظیم وکالتنامه در دفتر اسناد رسمی
- حضور شخص فروشنده (موکل) با اصل مدارک ذکر شده در دفترخانه ۹۳۰ تهران.
- ارائه مدارک به مسئول مربوطه و اعلام مشخصات کامل وکیل (خریدار).
- بررسی مدارک توسط دفترخانه و احراز هویت موکل و اصالت مدارک خودرو.
- تنظیم متن وکالتنامه با ذکر دقیق مشخصات خودرو، مشخصات وکیل و موکل، و حدود اختیارات مورد نظر (مثلاً جامع تعویض پلاک و فروش). تعیین مدت اعتبار برای وکالتنامه.
- قرائت متن وکالتنامه برای موکل و پاسخ به سوالات احتمالی او.
- امضاء و ثبت اثر انگشت موکل در وکالتنامه و دفتر ثبت مربوطه.
- ثبت الکترونیکی وکالتنامه در سامانه ثبت آنی اسناد.
- صدور نسخه نهایی وکالتنامه و تحویل به موکل (برای ارائه به وکیل).
هزینه تنظیم وکالتنامه فروش خودرو
هزینه تنظیم وکالتنامه فروش و/یا تعویض پلاک خودرو بر اساس تعرفه حق‌التحریر وکالتنامه‌های کاری مصوب قوه قضائیه برای محاسبه می‌شود. این هزینه مبلغی نسبتاً ثابت است و به ارزش یا مدل خودرو بستگی ندارد. هزینه وکالتنامه به مراتب کمتر از هزینه‌هایی است که در گذشته برای تنظیم سند قطعی خودرو در دفترخانه دریافت می‌شد.
این هزینه معمولاً توسط فروشنده (موکل) پرداخت می‌شود، اما قابل توافق بین طرفین است.
- هزینه تنظیم این سند در دفترخانه اسناد رسمی 930 تهران در سال 1404 مطابق تعرفه‌های مصوب سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، مبلغ 573,000 تومان است.
- این مبلغ ثابت و مقطوع بوده و قابل افزایش یا کاهش نیست و هیچ دفترخانه‌ای مجاز به دریافت مبلغی بیشتر یا کمتر از تعرفه اعلام شده نمی‌باشد.
پرداخت هزینه تنظیم سند می‌بایست پس از اتمام مراحل تنظیم و پیش از امضای نهایی، از طریق کارت بانکی و توسط یکی از مراجعین محترم صورت پذیرد.
در مواردی که تعداد طرفین یک سند بیش از دو نفر باشد، مطابق با تعرفه قانونی، مبلغ 22.000 تومان به ازای هر نفر اضافی به هزینه کل سند افزوده خواهد شد.
پس از پرداخت موفق هزینه و ثبت اطلاعات مربوطه در سیستم، شناسه یکتای سند برای شما صادر می‌گردد. در نهایت، پس از انجام تشریفات امضاء، ثبت اثر انگشت و تأیید نهایی توسط سردفتر، یک نسخه چاپی از سند به هر یک از طرفین حاضر تحویل داده شده و همچنین نسخه الکترونیک آن جهت دسترسی دائمی در کارتابل شخصی شما در سامانه کاتب بارگذاری خواهد شد.
ما در دفترخانه اسناد رسمی 930 تهران، همواره در تلاشیم تا با شفافیت کامل و رعایت دقیق قوانین و مقررات، بهترین خدمات را به شما مراجعین گرامی ارائه دهیم.
نکات حیاتی قبل از امضای وکالتنامه فروش خودرو:
۱. اهمیت تعیین “مدت اعتبار” برای وکالتنامه:
مهم‌ترین توصیه به فروشندگان: حتماً برای وکالتنامه خود مدت اعتبار مشخص و محدودی (مثلاً ۱ ماه، ۲ ماه یا حداکثر ۳ ماه) تعیین کنید. این کار:
- خریدار (وکیل) را ملزم می‌کند تا هرچه سریع‌تر برای تعویض پلاک اقدام کند.
- از سوءاستفاده احتمالی از وکالتنامه پس از گذشت زمان طولانی جلوگیری می‌کند.
- مسئولیت‌های ناشی از پلاک شما را زودتر خاتمه می‌دهد.
پس از اتمام مدت، وکالتنامه خود به خود باطل می‌شود.
۲. خطر بزرگ “وکالت بلاعزل” برای فروشنده:
مجدداً تأکید می‌شود: از اعطای وکالت بلاعزل (که حق عزل وکیل را از شما سلب می‌کند) برای فروش خودرو به شدت پرهیز کنید، مگر اینکه ۱۰۰٪ مبلغ خودرو را دریافت کرده باشید و از جوانب حقوقی آن آگاه باشید. در غیر این صورت، ممکن است مالکیت خودرو را از دست بدهید بدون اینکه بتوانید به راحتی جلوی آن را بگیرید.
۳. مسئولیت‌های قانونی را فراموش نکنید:
تا زمانی که پلاک خودرو به نام شماست و فرآیند تعویض پلاک و ثبت مالکیت به نام خریدار در سیستم پلیس راهور انجام نشده، هرگونه جریمه رانندگی، تخلف یا مسئولیت ناشی از حوادث احتمالی، قانوناً متوجه شما (صاحب پلاک) خواهد بود. تعیین مدت کوتاه برای وکالتنامه، این ریسک را کاهش می‌دهد.
تنظیم وکالتنامه خودرو با خیال راحت در دفتر ۹۳۰ تهران
اعطای وکالت برای فروش یا تعویض پلاک خودرو، نیازمند دقت در تنظیم متن و رعایت نکات حقوقی است. ما در دفتر اسناد رسمی ۹۳۰ تهران با آگاهی از اهمیت این سند:
- بهترین نوع وکالتنامه (معمولاً جامع تعویض پلاک و فروش با مدت معین) را به شما پیشنهاد می‌دهیم.
- شما را از حقوق و مسئولیت‌هایتان و خطرات احتمالی (مانند وکالت بلاعزل) آگاه می‌سازیم.
- متن وکالتنامه را دقیق، کامل و مطابق با آخرین قوانین تنظیم می‌کنیم.
- فرآیند ثبت را با سرعت و دقت انجام می‌دهیم.
برای اعطای وکالت جهت فروش و یا تعویض پلاک خودروی خود به صورت رسمی، قانونی و با در نظر گرفتن تمام جوانب احتیاطی، به دفتر اسناد رسمی ۹۳۰ تهران مراجعه نمایید. ما به شما کمک می‌کنیم تا وکالتنامه‌ای مطمئن و استاندارد تنظیم کنید. با ما تماس بگیرید یا به آدرس ما بیایید.
وکالتنامه معتبر: آسایش فروشنده، سرعت کار خریدار!
