چک برگشتی کابوسی است که میتواند آرامش مالی هر فردی را بر هم بزند. اما آیا میدانستید راهی سریعتر و کمدردسرتر از راهروهای دادگاه برای وصول طلبتان وجود دارد؟ در این مطلب، قدم به قدم به شما نشان میدهیم که چگونه میتوانید با مراجعه به دفتر اسناد رسمی، چک برگشتی خود را به اجرا گذاشته و در سریعترین زمان ممکن به پول خود برسید. اگر میخواهید با صفر تا صد این فرآیند، مدارک مورد نیاز، هزینهها و نکات کلیدی آن آشنا شوید، این راهنمای جامع را از دست ندهید.
راهنمای کامل صدور اجرائیه چک برگشتی از طریق دفترخانه

صدور اجرائیه چک
اجرائیه چک برگشتی: سریعترین راه برای وصول طلب شما
دریافت یک چک بلامحل یا “برگشتی” میتواند تجربهای ناخوشایند و استرسزا باشد. بسیاری از افراد تصور میکنند تنها راه وصول چنین چکی، مراجعه به دادگاه و طی کردن یک فرآیند طولانی و پرهزینه است. اما خبر خوب این است که بر اساس قوانین فعلی، راه بسیار سریعتر و کارآمدتری نیز وجود دارد: صدور اجرائیه از طریق ادارات اجرای ثبت اسناد. دفاتر اسناد رسمی به عنوان پیشخوان این ادارات، اولین قدم شما در این مسیر هستند.
اما “صدور اجرائیه چک” دقیقاً به چه معناست؟
به زبان ساده، اجرائیه یک دستور رسمی برای وصول وجه چک است که بدون نیاز به حکم دادگاه، توسط اداره ثبت صادر میشود. با در دست داشتن این دستور، اداره ثبت میتواند اموال صادرکننده چک را شناسایی، توقیف و از طریق مزایده به فروش برساند تا طلب شما پرداخت شود. آیا این راهکار سریعتر و جذابتر از پروسههای قضایی نیست؟
چرا صدور اجرائیه چک از طریق دفترخانه بهترین انتخاب است؟
انتخاب مسیر اجرای ثبت از طریق دفاتر اسناد رسمی، مزایای قابل توجهی نسبت به روشهای سنتی (مراجعه به دادگاه) دارد که آن را به گزینهای هوشمندانه تبدیل میکند:
- سرعت بسیار بالاتر: فرآیند صدور اجرائیه در ثبت، به مراتب سریعتر از رسیدگی در محاکم قضایی است و شما را از تشریفات دادرسی طولانی معاف میکند.
- هزینه کمتر: هزینههای مربوط به اجرای ثبت معمولاً کمتر از هزینههای دادرسی در دادگاههای حقوقی است.
- قاطعیت در اجرا: اجرائیه ثبت، قدرت قانونی بالایی دارد و به محض صدور، عملیات شناسایی و توقیف اموال بدهکار آغاز میشود.
- کاهش استرس و درگیری: با سپردن کار به دفترخانه و اداره ثبت، شما از درگیری مستقیم و فرسایشی با صادرکننده چک دور میمانید.
مراحل قدم به قدم صدور اجرائیه چک در دفتر اسناد رسمی
فرآیند درخواست صدور اجرائیه از طریق دفترخانه بسیار ساده و شفاف است. کافیست مراحل زیر را دنبال کنید:
- مراجعه به بانک: اولین قدم پس از عدم وصول چک، مراجعه به بانک مُحالٌعَلَیه (بانکی که چک باید از آن وصول شود) و دریافت “گواهینامه عدم پرداخت” است. این گواهی باید دارای کد رهگیری معتبر باشد.
- مراجعه به دفتر اسناد رسمی: با در دست داشتن مدارک لازم (که در ادامه ذکر میشود)، به یکی از دفاتر اسناد رسمی در شهر محل اقامت خود (به عنوان دارندهی چک) یا شهر محل بانک صادرکننده چک مراجعه کنید.
- تکمیل فرم درخواست: در دفترخانه، فرم مخصوص درخواست صدور اجرائیه را تکمیل میکنید. در این فرم، مشخصات شما، صادرکننده چک و جزئیات چک قید میشود.
- بررسی مدارک و ارسال درخواست: سردفتر هویت شما و کامل بودن مدارک را احراز کرده، اطلاعات را در سامانه ثبت الکترونیک وارد میکند و درخواست شما را به صورت آنلاین برای اداره اجرای ثبت ارسال مینماید.
- دریافت کد رهگیری و پیگیری: پس از ارسال درخواست، یک کد رهگیری به شما داده میشود که از طریق آن میتوانید تمام مراحل بعدی پرونده اجرایی خود را به صورت آنلاین یا از طریق همان دفترخانه پیگیری کنید.
مدارک لازم برای به اجرا گذاشتن چک
برای درخواست صدور اجرائیه، حتماً مدارک زیر را به همراه داشته باشید:
- مدارک هویتی متقاضی: اصل کارت ملی و شناسنامه.
- اصل چک برگشتی: خودِ چک که قرار است به اجرا گذاشته شود.
- اصل گواهینامه عدم پرداخت: گواهی مهمی که از بانک دریافت کردهاید و باید دارای کد رهگیری باشد.
- فرم تکمیل شده درخواست صدور اجرائیه: این فرم در دفترخانه به شما ارائه میشود.
پس از بررسی، دفترخانه اصل چک را با مهر “پذیرش اجرا شد” ممهور کرده و به شما بازمیگرداند.
نکات حقوقی بسیار مهم در مورد اجرائیه چک
قبل از هر اقدامی، به این نکات کلیدی که بر اساس آخرین قوانین و رویههای ثبتی است، توجه فرمایید:
- مسئولیت پرداخت: اجرائیه فقط علیه صادرکننده چک و در صورت فوت، علیه وراث او قابل صدور است. در مورد چکهای شرکتی (اشخاص حقوقی)، میتوان علیه شرکت و صاحب امضای چک متضامناً درخواست اجرا نمود.
- چکهای تضمینی: توجه بسیار مهم: به موجب رأی وحدت رویه شماره ۲۹۵۸ هیئت عمومی دیوان عدالت اداری، اگر در متن چک عباراتی مانند “بابت تضمین” یا “امانت” قید شده باشد، امکان صدور اجرائیه ثبتی برای آن وجود ندارد و برای وصول آن باید به دادگاه مراجعه کنید.
- شرایط گواهی عدم پرداخت: حتماً بررسی کنید که در گواهی عدم پرداخت، مطابقت امضای صادرکننده با نمونه امضای موجود در بانک تأیید شده باشد. در صورتی که علت برگشت خوردن چک، “عدم مطابقت امضا” باشد، اجرائیه صادر نخواهد شد.
- چکهای وعدهدار: طبق قانون جدید، چک باید در تاریخ سررسید به بانک ارائه شود. اگر چکی به صورت “وعدهدار” صادر شده باشد، قابلیت صدور اجرائیه ثبتی را ندارد.
- انصراف از اجرا: شما به عنوان دارنده چک، در هر مرحلهای میتوانید از ادامه عملیات اجرایی انصراف دهید. در این صورت اگر اجرائیه ابلاغ شده باشد، باید حقالاجرا را پرداخت کنید.
جدول مقایسه: اجرای چک از طریق ثبت در مقابل دادگاه
ویژگی | اجرای چک از طریق ثبت (دفترخانه) | اجرای چک از طریق دادگاه |
---|---|---|
مرجع شروع کننده | دفتر اسناد رسمی | دفتر خدمات الکترونیک قضایی |
نیاز به حکم دادگاه | خیر، اجرائیه توسط اداره ثبت صادر میشود | بله، نیاز به صدور رأی و حکم قطعی دارد |
سرعت فرآیند | بسیار سریع | طولانی و زمانبر |
هزینهها | حقالتحریر دفترخانه و حقالاجرای دولتی | هزینه دادرسی، هزینه اوراق و کارشناسی |
امکان ممنوعالخروجی | بله، به درخواست بستانکار | بله، پس از صدور حکم |
سوالات متداول
خیر. بر اساس رویه فعلی ادارات ثبت، درخواست صدور اجرائیه صرفاً علیه صادرکننده چک و در مورد اشخاص حقوقی، علیه شرکت و صاحب امضا پذیرفته میشود. برای اقدام علیه ضامن یا ظهرنویسان، باید از طریق دادگاههای حقوقی اقدام نمایید.
در این صورت شما میتوانید درخواست صدور اجرائیه را علیه وراث متوفی ارائه دهید. برای این کار صرفاً معرفی ورثه کافی است و در این مرحله نیازی به ارائه گواهی حصر وراثت نیست.
بله. در صورتی که بخشی از مبلغ چک وصول نشده باشد، بانک گواهی عدم پرداخت را برای مبلغ باقیمانده صادر میکند و شما میتوانید دقیقاً برای همان مبلغ باقیمانده درخواست صدور اجرائیه نمایید.
خیر. شما میتوانید همزمان با درخواست صدور اجرائیه از طریق ثبت، شکایت کیفری خود را نیز در مراجع قضایی دنبال کنید، مگر اینکه دستوری مبنی بر توقف عملیات اجرایی از سوی مقام قضایی صادر شود.
هزینهها شامل دو بخش است: ۱- حقالتحریر دفتر اسناد رسمی که طبق تعرفه قانونی در دفترخانه پرداخت میشود. ۲- حقالاجرای دولتی که معادل پنج درصد (نیم عشر) مبلغ مورد اجراست و پس از وصول مطالبات از بدهکار کسر میگردد.
جمعبندی و مشاوره
استفاده از ظرفیت اجرای ثبت برای وصول چک برگشتی، یک راهکار قانونی، سریع و موثر است که شما را از پیچیدگیهای دادرسی قضایی بینیاز میکند. با انتخاب این مسیر هوشمندانه، میتوانید با کمترین هزینه و در کوتاهترین زمان ممکن، به حق خود برسید.
دفتر اسناد رسمی ۹۳۰ تهران با بهرهگیری از کارشناسان مجرب، آماده ارائه مشاوره تخصصی و انجام کلیه مراحل مربوط به صدور اجرائیه چکهای شماست. برای دریافت اطلاعات بیشتر و شروع فرآیند، با ما در تماس باشید.
کاربر گرامی،
چنانچه قصد تنظیم سندی مشابه آنچه مطالعه فرمودید را در دفترخانه اسناد رسمی ۹۳۰ تهران دارید، میتوانید به یکی از دو روش زیر اقدام فرمایید:
- تماس تلفنی:
با شماره [09129301295] تماس گرفته و درخواست خود را مستقیماً با همکاران ما مطرح نمایید. - تکمیل فرم آنلاین:
فرم درخواست زیر را تکمیل کنید. پس از ارسال فرم، اولین وقت خالی به صورت خودکار برای شما رزرو گردیده و جهت هماهنگیهای نهایی و اعلام مدارک مورد نیاز، در اسرع وقت با شما تماس خواهیم گرفت.
مطالب مرتبط